| |
|
Informacje og�lne o internecie
Internet - co to
takiego?
Internet jest to sie�, kt�ra dawno dawno temu stworzona
zosta�a w celach udost�pniania i wymiany informacji mi�dzy akademikami i
uczelniami. Uczeni zaprojektowali specjalny protok� a w�a�ciwie dwa protoko�y
�ci�le ze sob� wsp�pracuj�ce. Umo�liwiaj� one owy dost�p do danych znajduj�cych
si� nawet na drugim ko�cu �wiata. Najpierw powsta� protok� IP (Internet
Protocol), kt�rego zadaniem jest adresowanie i wysy�anie odpowiednich ramek
(danych) do zaadresowanego wcze�niej drugiego komputera (urz�dzenia). Ma�o tego,
by w sieci nie by�o tzn. blokowania przesy�anych informacji wskutek wysy�ania
du�ych porcji informacji, protok� IP ma zadanie dzielenia tych informacji na
mniejsze kawa�ki (fragmentacja danych) oraz po dotarciu na miejsce ponownego ich
z�o�enia w jedna ca�o�� (defragmentacja danych). No ale IP w�a�ciwie tylko
"m�wi" o tym, �e co� trzeba wys�a� gdzie� dalej. Do realizacji bezpiecznego
transferu danych do docelowego adresu, powsta� protok� TCP (Transmission
Control Protocol). Zadaniem TCP jest utrzymanie po��czenia w taki spos�b, by
dane wysy�ane ze �r�d�owego adresu zawartego w nag��wku ramki IP dosz�y
bezpiecznie i w ca�o�ci do adresu docelowego zawartego r�wnie� w nag��wku ramki
IP. Dlatego te� m�wi�c o Internecie my�li si� o protokole
TCP/IP.
Do czego wykorzystywany jest
Internet?
Wpomnia�em ju� wcze�niej, ze zosta� on stworzony do
udostepniania informacji innym. Ale teraz pytanie w jaki spos�b te dane s�
udostepniane? Ot�, jest kilka znanych termin�w zwi�zanych �ci�le z Internetem,
kt�re w znaczeniu s� wymian� informacji:
- strony internetowe (WWW)
-
poczta elektroniczna (e-mail)
- listy dyskusyjne (news)
- wiadomo�ci
(komunikaty) tekstowe (chat, IRC, SMS)
- serwery plik�w (ftp)
- konta
shell'owe (telnet, ssh)
- konta DialUp
- ��cza Internetowe.
Troch� szczeg��w
Strony internetowe zwane
popularnie "stronami WWW" s� obecnie najwi�kszymi zbiorami danych, kt�rych
szukamy. Zazwyczaj uzyskiwane dane s� tylko do odczytu. Przyk�adem informacji
zawartych na stronach WWW s� zdania, kt�re w�a�nie czytacie ;-). By mo�na by�o
przegl�da� dowolne strony internetowe, u�ytkownik musi si� zaopatrzy� w
aplikacj� zwan� przegladark� internetow�. Za jej pomoc� w polu
adres wpisujemy odpowiednie adresy, do kt�rych chcemy si� dosta�, np.
http://muldek.no-ip.com. Dodam, �e programy do przegladania stron WWW
wykorzystuj� protok� HTTP (Hyper Text Transfer Protocol), kt�ry to
w�a�nie umo�liwia ich odczytywanie i ogl�danie. Wi�cej informacji na ten temat
znajdziecie w dziale przegl�darki
WWW.
Poczta elektroniczna (eng. electronic mail - st�d skr�t
e-mail) s�u�y g��wnie go dwustronnej wymiany informacji. Jak to dzia�a?
Tutaj znowu sprawa jest banalnie prosta. By zaistnia�a dwukierunkowa wymiana
informacji na obu "ko�cach" drogi, przez kt�r� dane w�druj� musi by� tzn.
skrzynka pocztowa. Jest to zazwyczaj - fizycznie - pewien obszar danych
na jakim� komputerze b�d�cym serwerem poczty elektronicznej. Jego adres mailowy
zwi�zany jest bezpo�rednio z nazw� konta pocztowego. Dany u�ytkownik by wys�a�
e-maila musi posiada� tak� skrzynk� mailow� oraz - co wa�niejsze - adres e-mail
docelowy, gdzie chce wys�a� danego maila. Maj�c ju� skrzynk� e-mail oraz adres
docelowy musimy jeszcze mie� odpowiedni program, kt�ry b�dzie obs�ugiwa�
wysy�anie i odbieranie poczty elektronicznej. Jakie s� znane programy pocztowe,
jak z nich korzysta� i gdzie znale�� oraz w jak mo�na wys�a� e-maila, dowiecie
si� czytaj�c dzia� @-mail.
Ciekawostk�
jest to, �e adres e-mail jest dzisiaj uwa�any za jeden z rodzaj�w kontakt�w do
danej osoby b�d� firmy.
Listy dyskusyjne s� to zbiory przeogromnych
ilo�ci wiadomo�ci zapisanych w formie poczty elektronicznej. Zbiory tych maili
znajduj� si� na jakich� konkretnych serwerach posiadaj�cych tzw. agenty
NNTP (News Network Transmission Protocol). Agenty te, s� w�a�ciwie
aplikacjami przechowywuj�cymi w bazach danych wszystkie grupy dyskusyjne i posty
do nich nale��ce. By m�c korzysta� z tej us�ugi, u�ytkownik musi posiada� ju�
istniej�ce konto pocztowe, bowiem wysy�ane informacje do danej grupy dyskusyjnej
trafia najpierw do skrzynki e-mail, gdzie potem jest wysy�ana do serwera grup
dyskusyjnych. Najbardziej znanym programem obs�uguj�cym serwery NNTP jest
Microsoft® Outlook Express.
Komunikaty tekstowe, to przede
wszystkim pogaduchy internetowe realizowane za pomoc� r�nych chat�w, b�d�cych
aplikacjami dzia�aj�cymi bezpo�rednio na stronach WWW, czy te� osobnymi
programami, takimi jak: IRC, ICQ, Gadu-Gadu, Arena
ODIGO. Ostatnio popularn� wymian� informacji sta�o si� wysy�anie
kr�tkich tekstowych wiadomo�ci w sieciach telefonii kom�rkowej zwane SMS
(Small Message System). SMS jest to system, kt�ry z telefonu kom�rkowego pozwala
wys�a� informacj� do innego telefonu kom�rkowego w postaci zwyk�ego prostego
tekstu. Ta rewelacyjna forma wymiany informacji znacznie przyspiesza, a
w�a�ciwie nakr�ca mechanizm uzyskiwania danych. Powoduje to przyspieczenie
wszelakich prac i dalszy rozw�j firm. Naukowcy aktualnie opracowuj� nowy
mechanizm wymiany informacji z wykorzystaniem telefonii kom�rkowej (UTMS, GTMS).
Ale to ju� zupe�nie inna bajka. ;-)
Jednak internautom nie wystarcza samo
"patrzenie" na informacje. Wynaleziono protok� umo�liwiaj�cy umieszczanie i
jednocze�nie �ci�ganie plik�w z danego serwera. Oczywi�cie mowa tu o FTP
(co nie oznacza tutaj Folied Twisted Pair - skr�tka ofoliowana jako kabel
��czy danych, tylko File Transfer Protocol - protok� transferu plik�w
;-]). Na czym to polega? S� serwery plik�w, podobnie jak i serwery stron WWW, na
kt�rych fizycznie umieszcza si� pliki w odpowiednio udost�pnionych wcze�niej
katalogach (zazwyczaj katalog taki nazywa si� pub - od public a
nie od kawiarenek z piwem hehe). Nast�pnie w programach do obs�ugi FTP, b�d� w
przegl�darce internetowej wklepujemy jaki� adres hosta (serwera udost�pniaj�cego
dane) i logujemy si� jako jaki� u�ytkownik. Zazwyczaj jest to u�ytkownik zwany
anonymous, gdzie has�em jest adres e-mail, b�d� nie ma has�a. Lecz dla
r�nych serwer�w i dla r�nych katalog�w istniej� r�ne prawa dost�pu. Dlatego
te� gdzieniegdzie trzeba si� logowa� na konkretnego u�ytkownika z podaniem
konkretnego has�a. Po zalogowaniu si� do danego serwera FTP pojawia si� lista
katalog�w i plik�w, kt�re s� udost�pniane internautom. Kiedy odnajdziemy
interesuj�c� nas zawarto��, dany plik lub katalog mo�emy �ci�gn�� na sw�j w�asny
komputer. �ci�ganie odbywa si� w r�noraki spos�b. W przegl�darkach stron WWW
zazwyczaj trzymaj�c kursor na wybranym przez nas pliku, przyciska si� prawy
przycisk myszy i wybiera opcj� zapisz element docelowy jako (eng. save
as). Czas �ci�gania danych z Internetu zale�y od szybko�ci ��czy, na jakich
pracujemy (tutaj TPSA pozostawia nam wiele do �yczenia). Umieszczanie plik�w na
serwerach FTP odbywa si� w podobny spos�b co ich �ci�ganie, tyle �e dany plik
kopiujemy do katalogu znajduj�cego si� na danym serwerze plik�w.
Kolejnym
terminem zwi�zanym z Internetem jest tzn. konto shell'owe. Co to diabe�?
W tym przypadku nie ma si� czego ba�, aczkolwiek termin ten jest przyznawany
kontom, b�d�cym kontami pocztowymi i ftp jednocze�nie. Nadal jest niejasne? Wi�c
wyjasniam. Kiedy chcemy za�o�y� jakie� konto internetowe (bo tak si� to dzisiaj
nazywa), to po wype�nieniu odpowiednich formularzy otrzymujemy to chciane konto
posiadaj�ce nast�puj�ce w�a�ciwo�ci:
- nazwa konta jest jednocze�nie
prefiksem adresu e-mail (np. konto nazywa si� muldek, zosta�o
za�o�one na serwerze link.pl, wi�c adres e-mail brzmi
[email protected]
- jest to konto shell'owe, tzn. u�ywaj�c
internetowych us�ug zdalnego logowania do konta (np. telnet, ssh)
mo�na si� na to konto zalogowa� (w ustawieniach programu wpisujemy hosta, port,
nazwe konta i has�o do niego)
- po zalogowaniu si� mo�emy uruchomi� program
do obs�ugi poczty elektronicznej dzia�aj�cy bezpo�rednio na tym koncie, b�d�
wykorzystuj�c odpowiedni program ustawi� co trzeba i �ci�gac poczte na lokalny
komputer
- po zalogowaniu si� mo�emy korzysta� z us�ugi ftp,
umo�liwiaj�cej wymian� plik�w pomi�dzy kontem na serwerze a komputerem lokalnym
(dla przyk�adu mog� to by� pliki stron WWW)
- maj�c odpowiednie prawa na
danym koncie mo�emy korzysta� z innych us�ug, np. IRC, MUD,
itp
- bardzo cz�sto to samo konto mo�e mie� w�a�ciwo�ci tzw. konta
DialUp, o kt�rym wspomn� poni�ej.
Celem konta DialUp jest
uzyskanie dost�pu do sieci Internet. Zanim zaczniemy buszowa� po Internecie
musimy si� jako� do niego dosta�. Jest wiele r�nych rozwi�za�. Najprosztszym i
najta�szym rozwi�zaniem dost�pu do internetu jest posiadanie konta,
umo�liwiaj�cego zalogowanie si� do sieci Internet. Konto, o kt�rym mowa to nic
innego jak odpowiednia nazwa konta - login oraz has�o - password,
ustawiane zazwyczaj w opcjach DialUp Networking. W ustawieniach takiego
konta podaje si� numer dost�powy, bo to dzia�a na zasadzie wydzwaniania naszego
modemu na inny modem b�d�cy po��czeniem z Internetem. Darmowym numerem
dost�powym jest np. 0202122 (TPSA).
W wi�kszo�ci przypadk�w konta
shell'owe s� zak�adane na systemaxh LINUX/UNIX.
��cza
internetowe dzielimy na:
��cza komutowane - serwery DialUp i modemy o ma�ej przepustowo�ci
��cza sta�e dzier�awione - fizyczny kabel poprowadzony od firmy ISP
do danego serwera w firmie lub w domu o du�ej przepustowo�ci
��cza mikrofalowe - urz�dzenia przechwytuj�ce mikrofale o do�c du�ej
przepustowo�ci
��cza radiowe - urz�dzenia dzia�aj�ce na odpowiednich
cz�stotliwo�ciach o du�ym zasi�gu i du�ej przepustowo�ci
��cza satelitarne - anteny satelitarne oraz satelity kr���ce po
orbicie Ziemi o bardzo du�ym zasi�gu (w�a�ciwie ca�y �wiat) i bardzo du�ej
przepustowo�ci
��cza kom�rkowe - dost�p do Internetu z pziomu telefonu kom�rkowego
za po�rednictwem us�ugi WAP (ang. Wireless Application Protocol),
o du�ym zasi�gu, lecz jeszcze ma�ej przepustowo�ci.
Wprowadzenie do Internetu
Je�li kto� czuje
niedosyt informacji na temat Internetu, to gor�co polecam artyku� Wprowadzenie do Internetu. Tre�ciowo dotycz�
mniej wi�cej tego samego, co opisa�em wy�ej. Jednak by� mo�e przedstawione s�
bardziej zrozumiale dla typowych laik�w. |
|
|
|
Nie uwa�a�e� jak robi�e�, to teraz r�b jak uwa�asz... |
|
|
|
